Podstawowe informacje o produkcie
Dla specjalisty:
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Biodostępność po podaniu doustnym wynosi ok. 37%. Pokarm zmniejsza jej wartość, dlatego zaleca się przyjmowanie na czczo.
- Dystrybucja: Szeroka – lek gromadzi się w tkankach i komórkach odpornościowych, osiągając tam znacznie wyższe stężenie niż we krwi.
- Metabolizm: Metabolizowany w niewielkim stopniu w wątrobie.
- Wydalanie: Przede wszystkim z żółcią, w mniejszym stopniu z moczem.
- Czas półtrwania: Około 68 godzin, umożliwiający krótkie, kilkudniowe kuracje.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Azithromycin jest stosowany w leczeniu zakażeń bakteryjnych dróg oddechowych, ucha środkowego, zatok, skóry, oraz w niektórych chorobach przenoszonych drogą płciową. Typowe kuracje są krótkie – zwykle 3–5 dni, co ułatwia przestrzeganie zaleceń lekarskich. Lek powinien być przyjmowany regularnie, zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza. Azithromycin występuje w wygodnych postaciach dla dzieci (zawiesina) i dorosłych (tabletki). Roztwór należy przygotować zgodnie ze wskazówkami farmaceuty.
Dawkowanie – rano czy wieczorem?
- Zalety podawania rano: Łatwiejsza kontrola regularności, większa przewidywalność godzin przyjmowania, mniejsze ryzyko zapomnienia dawki.
- Podawanie wieczorem: Może być wygodne dla osób pracujących, zwłaszcza przy objawach infekcji nasilających się wieczorem.
- Wskazówki: Najważniejsze, aby przyjmować lek codziennie o tej samej porze – rano lub wieczorem, zależnie od rytmu dnia.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo?
Dla najlepszej skuteczności azithromycynę należy przyjmować co najmniej 1 godzinę przed jedzeniem lub 2 godziny po posiłku
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Grupa | Przykłady | Opis interakcji |
|---|---|---|
| Pokarm | Posiłki bogate w tłuszcze, duża ilość mleka, tradycyjne polskie pieczywo z tłustymi dodatkami | Zmniejsza wchłanianie leku. Zaleca się przyjmować na czczo |
| Alkohol | Wino, piwo, spirytus | Nie stwierdzono istotnych interakcji, jednak nadużywanie alkoholu może osłabić odporność organizmu i wydłużyć powrót do zdrowia |
| Leki | Warfaryna, digoksyna, leki przeciwarytmiczne, cyklosporyna, leki zobojętniające sok żołądkowy (z glinem i magnezem) | Możliwe ryzyko nasilenia działania leku, zaburzeń rytmu serca, interakcji zwiększających toksyczność. Skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą |
Wskazania
| Wskazanie | Status (oficjalne/off-label) | Krótki opis |
|---|---|---|
| Zakażenia górnych dróg oddechowych (zapalenie gardła, zatok, ucha środkowego) | Oficjalne | Stosowane zwłaszcza u osób z alergią na penicyliny |
| Zakażenia dolnych dróg oddechowych (zapalenie oskrzeli, atypowe zapalenie płuc) | Oficjalne | Efektywna alternatywa dla pacjentów z nadwrażliwością na inne antybiotyki |
| Zakażenia skóry i tkanek miękkich | Oficjalne | W przypadku wybranych patogenów wrażliwych na makrolidy |
| Choroby przenoszone drogą płciową (chlamydioza, rzeżączka bez powikłań) | Oficjalne | Jako jedna dawka lub schemat kilkudniowy |
| Profilaktyka i leczenie zakażenia Mycobacterium avium u pacjentów HIV | Oficjalne | Zalecane przez specjalistę chorób zakaźnych |
| Borelioza (rumień wędrujący) | Off-label | Rozważana alternatywa w nietolerancji doksycykliny |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Wskazanie | Dorośli | Dzieci | Seniorzy |
|---|---|---|---|
| Zapalenie gardła, migdałków | 500 mg 1 × dziennie przez 3 dni | 10 mg/kg mc. 1 × dziennie przez 3 dni | 500 mg 1 × dziennie przez 3 dni (ostrożność przy chorobach serca) |
| Zapalenie płuc, oskrzeli | 500 mg 1 × dziennie przez 3 dni lub 500 mg 1. dnia, następnie 250 mg/dzień przez 4 dni | 10 mg/kg mc. 1 × dziennie przez 3 dni lub 10 mg/kg 1. dnia, następnie 5 mg/kg przez 4 dni | jw. (ocena ryzyka zaburzeń rytmu serca) |
| Chlamydioza (STD) | 1000 mg jednorazowo | Nie zalecane poniżej 14 lat | jw. |
| Zakażenia skóry | 500 mg 1 × dziennie przez 3 dni | 10 mg/kg mc. 1 × dziennie przez 3 dni | jw. |
| Mycobacterium avium complex (HIV) | 1200 mg 1 × tydzień (profilaktyka), skonsultuj dawkowanie z lekarzem | Nie stosowany rutynowo | jw. |
Uwaga:
Profil bezpieczeństwa i skutki uboczne
| Częstość | Skutek uboczny | Postępowanie |
|---|---|---|
| Bardzo częste / częste | Biegunka, nudności, bóle brzucha, wymioty | Stosować lekkostrawną dietę; pić dużo wody; w przypadku nasilenia – skonsultować się z lekarzem |
| Rzadkie | Reakcje alergiczne, wysypka, świąd | Przerwać przyjmowanie leku i natychmiast zgłosić się do lekarza |
| Bardzo rzadkie | Ciężkie zaburzenia rytmu serca (wydłużenie QT), uszkodzenie wątroby | Natychmiastowa konsultacja lekarska; ryzyko większe u seniorów i pacjentów z chorobami serca |
| Inne | Zapalenie okrężnicy, biegunka poantybiotykowa, zaburzenia słuchu (przy dużych dawkach) | Konsultacja z lekarzem; zwykle przemijają po zakończeniu terapii |
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania – rada farmaceuty
- Stosuj o tej samej porze dnia, najlepiej rano, na czczo.
- Nie popijaj leku mlekiem ani sokami – zawsze zwykłą wodą!
- Zachowuj odstęp co najmniej 1 godziny przed jedzeniem lub 2 godzin po posiłku.
- Przy stosowaniu innych leków, zachowaj odstęp 2 godzin (np. leki zobojętniające, witaminy z glinem/magnezem).
- Nie przerywaj kuracji, nawet jeśli czujesz się lepiej – zakażenie może powrócić!
- W razie pominięcia dawki – przyjmij ją jak najszybciej, jeśli do kolejnej dawki zostało ponad 12 godzin. Nie stosuj dawki podwójnej.
- Po rozpuszczeniu tabletki lub przygotowaniu zawiesiny stosuj zgodnie ze wskazaniem farmaceuty, ręcznie nie modyfikuj dawek.
- Przechowuj lek poza zasięgiem dzieci i zgodnie z informacją na opakowaniu.
Alternatywne opcje leczenia
- Amoksycylina – refundowana, bardzo skuteczna, ale nie działa na patogeny atypowe i nieskuteczna u osób z alergią na penicyliny.
- Klarytromycyna – inny antybiotyk makrolidowy, podobny profil działania; częstsze interakcje lekowe.
- Doksycyklina – stosowana gł. w boreliozie i infekcjach atypowych; przeciwwskazana u małych dzieci, kobiet w ciąży.
- Cefuroksym – cefalosporyna II generacji, często refundowana; skuteczna w wielu infekcjach dróg oddechowych.
- NFZ: Azithromycin objęty jest refundacją NP-wybrane wskazania; sprawdź aktualną listę leków refundowanych.
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Lek posiada pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez URPL (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych).
- Wydawany wyłącznie na receptę lekarską.
- Refundowany przez NFZ w ramach określonych wskazań i grup wiekowych – sprawdź dokładną informację na stronie Ministerstwa Zdrowia.
- Lek przechowywać należy w oryginalnym opakowaniu, poza zasięgiem dzieci.
Najnowsze badania i wskazówki kliniczne (2022–2025)
- PTPiPChZ 2023: Azithromycin pozostaje preferowanym antybiotykiem w leczeniu atypowego zapalenia płuc oraz niektórych bakteryjnych zakażeń dziecięcych¹.
- Badania z lat 2023–2024 pokazują rozwijającą się oporność bakterii na makrolidy, wskazując konieczność racjonalnej antybiotykoterapii².
- Zaktualizowane wytyczne ECDC oraz polskich towarzystw naukowych zalecają stosowanie azithromycyny zgodnie z posiewem i antybiogramem*, by minimalizować ryzyko oporności³.
- W 2024 roku edukacja pacjentów i lekarzy w kwestii skracania terapii tam, gdzie wskazane, stała się ważnym elementem przeciwdziałania oporności bakteryjnej⁴.
- Nowość: Azithromycin wykazuje także właściwości immunomodulujące u pacjentów przewlekle chorych na choroby płuc (zalecenie specjalistyczne, off-label)⁵.
Źródła: 1. Polskie Towarzystwo Pediatryczne i Chorób Zakaźnych 2023 2. Wójkowska-Mach J. „Aktualne trendy oporności na makrolidy w Polsce”, Medycyna Praktyczna 2024 3. ECDC. „Epidemiological updates on antimicrobial resistance 2024” 4. Ustawa o zdrowiu publicznym 2024, Rozdz. 2 5. Zimnoch M. et al. „Immunomodulatory aspects of azithromycin in chronic lung disease”, Biomedicine 2025*
Dostępność i dostawa
- Popularne opakowania: 3 x 500 mg (3 dni), 6 x 250 mg, proszki do zawiesiny 100 ml
- Orientacyjna cena: Od 14 zł (z refundacją) do 70 zł (pełnopłatnie za większe opakowanie), zależnie od formy i producenta
| Miasto | Czas dostawy aptecznej (online/rezerwacje) | Dostępność (stan na marzec 2024) |
|---|---|---|
| Warszawa | 1–2 dni robocze | Bardzo duża (większość aptek, sieci online) |
| Kraków | 1–2 dni | Bardzo duża |
| Gdańsk, Poznań, Wrocław | 2 dni | Duża |
| Lublin, Białystok, Szczecin | 2–3 dni | Dobra (zaleca się wcześniejszą rezerwację) |
| Inne miasta | 2–4 dni | Średnia |
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
- Czy Zithromax Dispersible można stosować u dzieci?
Tak, po konsultacji z lekarzem pediatrą. Preparat zawiesiny jest wygodny i bezpieczny już u niemowląt >6. miesiąca życia, dawkowanie dobiera lekarz na podstawie masy ciała.
Nie. Zaleca się przyjmowanie leku do końca zleconej kuracji, gdyż zbyt wczesne odstawienie grozi nawrotem infekcji i rozwojem oporności bakterii.
W niewielkich ilościach alkohol nie wpływa istotnie na skuteczność leku, jednak organizm podczas infekcji lepiej go unikać, by nie osłabiać odporności.
Przyjmij ją jak najszybciej, jeśli do następnej dawki zostało więcej niż 12 godzin. Jeśli mniej – pomiń zapomnianą dawkę, nie podwajaj dawki.
Reakcje alergiczne zdarzają się rzadko, ale są możliwe. W przypadku wysypki, świądu lub obrzęków – natychmiast skontaktuj się z lekarzem.
