Podstawowe informacje o produkcie
Dla specjalisty:
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego. Biodostępność: ok. 9% (duży efekt pierwszego przejścia przez wątrobę).
- Metabolizm: Przekształcana w wątrobie głównie przez CYP3A4, do czynnych i nieczynnych metabolitów.
- Wydalanie: Przede wszystkim z moczem (ok. 73%) oraz kałem (ok. 20%).
- Czas półtrwania: Średnio 7 godzin (tabletki natychmiastowe), do 12 godzin (o przedłużonym uwalnianiu).
- Początek działania: Pierwsze efekty uspokajające mogą być widoczne już po kilku dniach; pełna skuteczność przeciwpsychotyczna — po kilku tygodniach.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Seroquel jest stosowany w leczeniu schizofrenii, zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (manii, depresji dwubiegunowej), a także — off-label — w leczeniu bezsenności, lęku oraz zaburzeń zachowania u osób starszych (np. z otępieniem). W polskich realiach lek zwykle podaje się raz lub dwa razy dziennie, zgodnie z zaleceniami lekarza.
- Nie przerywaj leczenia bez konsultacji z lekarzem (nagłe odstawienie grozi nawrotem objawów).
- Pamiętaj o regularności — branie leku codziennie o stałej porze poprawia skuteczność i zmniejsza ryzyko skutków ubocznych.
- W razie pominięcia dawki – przyjmij ją, jeśli jest krótko po regularnym czasie; nie podwajaj dawki.
Dawkowanie rano vs wieczorem
Zalety stosowania wieczorem:
Zalety stosowania rano:
- Dawki wyższe (np. >300 mg) zaleca się zwykle wieczorem.
- Ważne: osoby prowadzące samochód lub obsługujące maszyny powinny zachować ostrożność — lek wpływa na koncentrację.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo
Kwetiapina w tabletkach:
Polskie nawyki żywieniowe:
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Interakcja | Przykłady substancji | Zalecenie |
|---|---|---|
| Pokarm | Tłuste posiłki | Unikać dużych ilości — mogą zwiększać wchłanianie i sedację |
| Alkohol | Wino, piwo, wódka | Nie zaleca się — nasila działanie sedacyjne i ryzyko działań niepożądanych |
| Inne leki | Ketokonazol, itrakonazol, rytonawir (CYP3A4 inhibitory) | Zwiększają poziom kwetiapiny we krwi — unikać |
| Inne leki | Karbamazepina, fenytoina | Obniżają skuteczność — lekarz może zwiększyć dawkę kwetiapiny |
| Leki uspokajające | Benzodiazepiny (np. diazepam) | Możliwe nasilenie efektu uspokajającego |
Wskazania
| Wskazania oficjalne (ChPL) | Wskazania off-label (w praktyce klinicznej) |
|---|---|
|
|
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Wskazanie | Dorośli | Dzieci i młodzież (od 10 r.ż.) | Seniorzy |
|---|---|---|---|
| Schizofrenia | Początkowo 50 mg x2/d, stopniowo do 300–450 mg/d w 2 dawkach | Początkowo 25 mg/d, modyfikacja wg masy ciała i tolerancji | Niższe dawki początkowe (np. 25 mg x2/d), powolne zwiększanie |
| Depresja dwubiegunowa | Początkowo 50 mg wieczorem, do 300 mg w 4 dni | Zal. ostrożność, brak pełnej rejestracji dla tej grupy wiekowej | Ostrożnie, monitorowanie ciśnienia i metabolizmu, zwykle niższe dawki |
| Mania dwubiegunowa | Początkowo 100 mg/d, do 400–800 mg/d | Brak wyraźnych zaleceń (off-label z ostrożnością) | Szczególna ostrożność, rozpoczynać od minimalnych dawek |
| Bezsenność (off-label) | 12,5–50 mg na noc | Nie zaleca się rutynowo, ryzyko działań niepożądanych | Niższe dawki, pod kontrolą lekarza |
Profil bezpieczeństwa / skutki uboczne
| Częste działania niepożądane | Rzadkie działania niepożądane | Ostrzeżenia specjalne |
|---|---|---|
|
| Możliwa sedacja, wzrost ryzyka upadków u starszych, monitorować cukier i lipidogram, nie prowadzić pojazdów bez konsultacji |
- Długotrwałe stosowanie wiąże się z ryzykiem zespołu metabolicznego – kontroluj parametry metaboliczne minimum raz na 6–12 miesięcy.
- Konieczne regularne kontrole u psychiatry oraz, w razie wskazań, u internisty lub diabetologa.
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania (rada farmaceuty/poradnia)
- Zawsze przyjmuj lek zgodnie z zaleceniami lekarza, nie modyfikuj dawki samodzielnie.
- Kontroluj ciśnienie, masę ciała, poziom cukru i lipidów podczas długotrwałej terapii.
- Unikaj alkoholu podczas leczenia kwetiapiną – nasila senność i ryzyko powikłań.
- Przechowuj lek w temperaturze pokojowej, poza zasięgiem dzieci.
- W przypadku działań niepożądanych lub pogorszenia samopoczucia, skontaktuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Jeśli planujesz ciążę, jesteś w ciąży lub karmisz piersią – konieczna konsultacja z lekarzem. Lek jest przeciwwskazany podczas karmienia piersią.
Alternatywne opcje leczenia (leki refundowane przez NFZ)
- Olanzapina – lek o podobnym profilu działania, refundowany w schizofrenii, mniejszy wpływ na rytm serca, większe ryzyko przyrostu masy ciała.
- Risperidon – dostępny w tabletkach i roztworze, często wybierany w leczeniu psychoz i zaburzeń zachowania u osób starszych.
- Aryloperidol – klasyczny neuroleptyk, większe ryzyko działań pozapiramidowych, refundowany przy ściśle określonych wskazaniach NFZ.
- Aripiprazol – mniejsze ryzyko sedacji i przyrostu masy ciała, refundowany w wybranych wskazaniach.
Wybór preparatu zależy od stanu klinicznego, tolerancji oraz współistniejących chorób. Decyzję podejmuje lekarz psychiatra.
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Rejestracja: URPL (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych) — Seroquel jest zatwierdzony do obrotu w Polsce.
- Refundacja: NFZ — Lek jest refundowany w leczeniu schizofrenii oraz choroby afektywnej dwubiegunowej według aktualnych wykazów Ministerstwa Zdrowia.
- Wydawanie: Recepta zwykła (Rp) — tylko z przepisu lekarza, czasowo limitowana ilość opakowań na jednej recepcie.
- Zalecenia zgodne z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (PTP).
Najnowsze badania/wskazówki kliniczne (2022–2025)
Według najnowszych wytycznych PTP (2023)
Badania (Źródło: JAMA Psychiatry, 2024)
- Stwierdzono, że kwetiapina w terapii skojarzonej obniża ryzyko nawrotów objawów manii i depresji dwubiegunowej (źródło: PTP, 2023).
- Aktualne zalecenia podkreślają konieczność monitorowania działań metabolicznych (cukier, lipidy, masa ciała) u wszystkich pacjentów.
Dostępność i dostawa
| Opakowanie | Ilość tabletek | Orientacyjna cena (2024) | Dostępność w aptekach |
|---|---|---|---|
| Seroquel 25 mg | 30 tabl. | od 21 zł (refundacja) | w większości aptek stacjonarnych i internetowych |
| Seroquel 100 mg | 60 tabl. | od 58 zł (refundacja) | dostępny bez problemu, także online |
| Seroquel XR 200 mg | 60 tabl. | od 110 zł (refundacja) | niektóre apteki mogą wymagać zamówienia |
| Miasto | Średni czas realizacji (apteki stacjonarne i internetowe) |
|---|---|
| Warszawa | 24 h |
| Kraków | 24–48 h |
| Wrocław | 24–48 h |
| Trójmiasto | 48 h |
| Katowice | 24–48 h |
Lek wydawany tylko na receptę, nie ma ograniczeń co do liczby opakowań w aptece, jeśli jest ważna recepta.
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów i rzetelne odpowiedzi
- Czy kwetiapina uzależnia?
Nie, Seroquel nie wywołuje uzależnienia fizycznego ani psychicznego, ale nie należy samodzielnie przerywać leczenia — możliwy jest nawrót objawów. - Czy można pić alkohol podczas leczenia?
Nie zaleca się spożywania alkoholu w trakcie leczenia kwetiapiną – nasila on działanie uspokajające i zwiększa ryzyko powikłań. - Czy Seroquel powoduje przyrost masy ciała?
U części pacjentów lek wiąże się z ryzykiem zwiększenia apetytu i masy ciała – wskazane kontrolowanie wagi i aktywności fizycznej, a w razie potrzeby konsultacje z dietetykiem. - Czy można bezpiecznie stosować Seroquel w ciąży?
Lek można stosować wyłącznie po dokładnym rozważeniu korzyści i ryzyka przez lekarza; jest przeciwwskazany podczas karmienia piersią. - Czy mogę prowadzić samochód po przyjęciu kwetiapiny?
Lek zwykle powoduje senność – prowadzenie pojazdów można rozważyć tylko po indywidualnej ocenie tolerancji i za zgodą lekarza.
