Imdur (Izosorbid) – kompleksowy opis dla pacjentów
Dla specjalisty:
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Izosorbid mononitrat dobrze się wchłania po podaniu doustnym. Biodostępność tabletek zwykłych: ok. 90%. Postacie o przedłużonym uwalnianiu zapewniają stabilny poziom leku przez 12–24 godz.
- Metabolizm: Metabolizowany głównie w wątrobie (hydroliza, koniugacja). Brak istotnego pierwszego przejścia jak dla dwuazotanu izosorbidu.
- Wydalanie: 96% wydalane przez nerki w postaci metabolitów; nie wymaga korekty u pacjentów z niewydolnością nerek, wymaga ostrożności przy istotnej niewydolności wątroby.
- Czas działania: Okres półtrwania: 4–5 godz. (tabletki zwykłe), 6–8 godz. (przedłużonego uwalniania). Efekt przeciwdławicowy odczuwalny 12–24 godziny po dawce o przedłużonym uwalnianiu.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
- Stosowany w: dławicy piersiowej przewlekłej stabilnej, profilaktyce bólu dławicowego, czasem w połączeniu z innymi lekami po przebytym zawale, w niektórych przypadkach niewydolności serca.
- Typowa dawka początkowa: 30–60 mg na dobę (1 tabletka Imdur 60 mg), najlepiej o tej samej porze każdego dnia.
- Nie przeznaczony do przerwania ostrego bólu wieńcowego.
- Zwykle podawany raz na dobę, w godzinach porannych.
- Ważne: regularność przyjmowania oraz przerwa nocna „nitrate-free period” (8–12 godz.) pozwala ograniczyć rozwój tolerancji na lek.
- Osoby starsze (seniorzy) powinny zaczynać od niższej dawki i stopniowo ją zwiększać pod kontrolą lekarską.
Dawkowanie rano vs wieczorem
- Rano: Najczęściej zalecane, ze względu na większą skuteczność w prewencji porannego bólu wieńcowego; unikamy rozwoju tolerancji.
- Wieczorem: Może być zalecane, gdy objawy są najbardziej nasilone w nocy; należy jednak zachować co najmniej 12-godzinną przerwę między dawkami.
- Regularność: Ważne, by lek przyjmować o stałej porze, zgodnie z zaleceniem lekarza, niezależnie od pory posiłku.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo
Imdur można przyjmować zarówno na czczo, jak i z jedzeniem. Pokarm nie wpływa istotnie na biodostępność leku, jednak tabletkę najlepiej popić szklanką wody. Unikaj ciężkostrawnych, tłustych posiłków bezpośrednio przed zażyciem – to zasada praktyczna, zwłaszcza w bogatej w tłuszcze diecie polskiej (np. tłusta kiełbasa, smażone dania). Lek nie powoduje podrażnienia żołądka, ale osoby z delikatnym żołądkiem powinny go stosować po lekkim śniadaniu.
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Preparaty/alimenty | Interakcja | Zalecenia |
|---|---|---|
| Alkohol | Wzrost ryzyka niedociśnienia, omdleń | Unikać spożywania alkoholu |
| Inhibitory PDE5 (sildenafil, tadalafil, wardenafil) | Zagrażający życiu spadek ciśnienia | Bezwzględnie PRZECIWWSKAZANE |
| Inne azotany (np. nitrogliceryna) | Skumulowany efekt hipotensyjny | Pod ścisłym nadzorem lekarskim |
| Beta-blokery, blokery wapniowe | Mogą nasilać hipotensję | Regularna kontrola ciśnienia |
| Pokarmy bogate w sól | Ograniczony wpływ, ale może pogarszać nadciśnienie | Przestrzegać zbilansowanej diety |
Wskazania
| Wskazanie | Oficjalne (ChPL) | Off-label (na podstawie wytycznych) |
|---|---|---|
| Przewlekła stabilna dławica piersiowa | Tak | – |
| Wtórna profilaktyka choroby niedokrwiennej serca | Tak | – |
| Niewydolność serca (razem z hydralazyną) | Pozarejestracyjne (off-label) | Tak (wg ESC 2023; rzadko w PL) |
| Leczenie nadciśnienia płucnego | Nie | Stosowane wyjątkowo off-label |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Grupa pacjentów | Dawka początkowa | Dawka docelowa (średnia) | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Dorośli, dławica (Przewlekła) | 30–60 mg/dobę (1x rano) | Do 120 mg/dobę | Zawsze zgodnie z zaleceniem lekarza |
| Dzieci | Nie zalecane | – | Lek tylko dla dorosłych |
| Seniorzy (>65 lat) | 30 mg/dobę | Do 60–120 mg/dobę | Stopniowe zwiększanie, monitorowanie działań niepożądanych |
| Niewydolność serca (off-label) | 10–20 mg 2x/dobę | Do 60 mg 2x/dobę | Najczęściej z hydralazyną, na zlecenie kardiologa |
Profil bezpieczeństwa/skutki uboczne
| Kategoria | Typowe działania niepożądane | Częstość |
|---|---|---|
| Bardzo częste | Ból głowy, zawroty głowy | >10% |
| Częste | Nudności, uderzenia gorąca, objaw „pulsowania w głowie”, osłabienie | 1–10% |
| Rzadkie | Omdlenia, niedociśnienie, wysypka skórna | <1% |
| Bardzo rzadkie | Sinica, reakcje nadwrażliwości | <0,01% |
| Ostrzeżenia | Może powodować nagły spadek ciśnienia – w razie osłabienia, natychmiast usiąść/położyć się; nie prowadzić pojazdów bezpośrednio po przyjęciu pierwszej dawki | – |
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania
- Nie należy przerywać stosowania bez konsultacji z lekarzem – nagłe odstawienie grozi „efektem z odbicia” (nasilenie dławicy, potencjalny zawał).
- Pomijając dawkę: przyjąć jak najszybciej po przypomnieniu sobie; jeśli zbliża się pora kolejnej – pominąć zapomnianą dawkę, nie podwajać.
- Regularnie monitorować ciśnienie tętnicze – zapisywać wartości i zgłaszać lekarzowi niepokojące objawy.
- Unikać samodzielnego prowadzenia pojazdów i wykonywania czynności wymagających koncentracji po nowej dawce – głównie w początkowym okresie leczenia.
- U osób z cukrzycą lek NIE wpływa na poziom glukozy, ale nadmierny spadek ciśnienia może utrudniać wykrycie hipoglikemii.
- Prawidłowa dieta: unikać nadmiaru soli i alkoholu; zalecana aktywność fizyczna zgodnie z zaleceniem lekarza kardiologa.
Alternatywne opcje leczenia – porównanie
| Lek | ATC | Refundacja NFZ | Zalety / wady (w porównaniu do Imduru) |
|---|---|---|---|
| Nitrogliceryna (Aerozol, tabletki podjęzykowe) | C01DA02 | Tak (doraźnie) | Bardzo szybki efekt, ale krótkotrwały; na ostrą dławicę |
| Dwuazotan izosorbidu | C01DA08 | Tak | Bardziej podatny na efekt pierwszego przejścia, krótszy czas działania |
| Beta-blokery (Bisoprolol, Metoprolol) | C07AB | Tak | Redukcja występowania incydentów sercowych, brak obrzęków; możliwe skutki uboczne jak męczliwość |
| Blokery kanału wapniowego (Amlodypina) | C08CA01 | Tak | Skuteczne w nadciśnieniu i dławicy, czasem obrzęki kończyn |
| Ivabradyna, ranolazyna | C01EB17, C01EB18 | Tak (ranolazyna - nie zawsze) | Odmienne mechanizmy, stosowane jako uzupełnienie gdy inne są nieskuteczne |
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Imdur posiada pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez URPL (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych).
- Lek podlega refundacji przez NFZ w 100% w przewlekłej chorobie niedokrwiennej serca oraz w terapii niewydolności serca (na podstawie wskazań), po spełnieniu określonych kryteriów.
- Wymaga ważnej recepty lekarskiej (nie ‘pro auctore’, ‘pro familiae’ – tylko zgodnie z oficjalną dokumentacją medyczną).
- Zgodność z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Najnowsze badania i wskazówki kliniczne (2022–2025)
- Zalecenia ESC 2023 i wytyczne PTK 2022 pozostają zgodne: izosorbidu mononitrat jest zalecany profilaktycznie w przewlekłej dławicy, ale nie w ostrej terapii zawału.
- Badania polskie (np. Czapla i in., Kardiologia Polska 2023) potwierdzają wysoką skuteczność Imduru w prewencji napadów bólu wieńcowego oraz bezpieczeństwo stosowania u polskich pacjentów z chorobą wieńcową z towarzyszącym nadciśnieniem.
- Według metaanaliz (JACC 2023) zmniejsza częstość napadów dławicowych o ok. 55%, nie zwiększa śmiertelności całkowitej, ale wymaga optymalizacji dawek pod kątem rozwoju tolerancji.
Wybrana literatura:
Dostępność i dostawa
| Opakowania | Liczba tabletek | Orientacyjna cena (PLN) |
|---|---|---|
| Imdur 60 mg | 20, 30, 60 | 9–35 zł (refundacja do pełnej kwoty) |
| Imdur 30 mg | 20, 60 | 8–27 zł (różne poziomy refundacji) |
| Miasto | Dostawa apteczna (odbiór osobisty, zamówienie online) | Czas realizacji zamówienia |
|---|---|---|
| Warszawa | Odbiór tego samego dnia w aptekach sieciowych; dostawa online 24h | 0–1 dzień |
| Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Łódź | Zamówienie online, szybkie odbiory osobiste | 0–2 dni |
| Mniejsze miasta | Odbiór w aptekach własnych, lokalnych | 1–3 dni |
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
- Czy Imdur można przyjmować razem z innymi lekami na serce?
Tak, jednak wszelkie łączenie z innymi preparatami – szczególnie z inhibitorami PDE5, beta-blokerami, blokerami wapnia – powinno być ustalone przez lekarza, ze względu na ryzyko nadmiernego spadku ciśnienia.
Zaleca się unikanie alkoholu – jego spożycie może nasilać działanie hipotensyjne i wywołać zawroty głowy lub omdlenia.
W początkowym okresie leczenia lub podczas zwiększania dawki należy powstrzymać się od prowadzenia pojazdów do czasu sprawdzenia, jak organizm reaguje na lek.
Przyjąć zapomnianą dawkę jak najszybciej, ale jeśli zbliża się czas kolejnej dawki – pominąć tę zapomnianą i wrócić do zwykłego schematu. Nie wolno podwajać dawek.
Tak, lek może być stosowany przez wiele lat pod kontrolą lekarza. Należy regularnie wykonywać zalecone badania (np. EKG, profil ciśnienia) i zgłaszać ewentualne nowe objawy.
