Femalegra (sildenafilum) – kompleksowy opis leku dla pacjentów
Uzupełnienie dla specjalisty:
Sildenafil działa wybiórczo na PDE5, które rozkłada cGMP w ciałach jamistych prącia oraz – w ograniczonym zakresie – w innych tkankach gładkich naczyń, także narządów płciowych u kobiet. Po podaniu doustnym działa ogólnoustrojowo, przy czym skuteczność zależy od obecności czynników pobudzających seksualnie.
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Szybkie, maksymalne stężenie osiąga w surowicy po ok. 30–120 minutach od podania na czczo.
- Biotransformacja: Metabolizowany głównie w wątrobie przez CYP3A4 (główny szlak) i CYP2C9.
- Wydalanie: Głównie w postaci metabolitów z kałem (wypróżnianie) oraz w mniejszym stopniu z moczem.
- Czas połowicznego rozpadu: Około 3–5 godzin.
- Czas działania: Efekt terapeutyczny utrzymuje się do 4–6 godzin po przyjęciu dawki.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Femalegra bywa stosowana wspomagająco u kobiet z problemami seksualnymi takimi jak: suchość pochwy, zmniejszenie libido (off-label), a także – oficjalnie – u mężczyzn w leczeniu zaburzeń erekcji. Ze względu na polskie wytyczne lek nie jest oficjalnie zarejestrowany do leczenia dysfunkcji seksualnych u kobiet, lecz bywają sytuacje kliniczne, gdzie lekarz może zalecić jego zastosowanie poza oficjalnymi wskazaniami. Zawsze należy konsultować przyjmowanie Femalegry z lekarzem specjalistą. Przyjmowanie leku wymaga zrealizowania recepty w aptece.
Typowe dawki i jak stosować:
- Zalecana dawka początkowa dla dorosłych: 50 mg–100 mg 30–60 minut przed planowaną aktywnością seksualną. Możliwość modyfikacji dawki przez lekarza.
- Nie należy przyjmować częściej niż 1 raz na 24 godziny.
- Stosowanie u osób starszych i w zaburzeniach nerek/wątroby: konieczna jest indywidualizacja dawkowania przez lekarza!
Dawkowanie – rano czy wieczorem?
Nie wykazano istotnej różnicy w efektywności zależnej od pory dnia. Zdecydowana większość pacjentek/pacjentów preferuje wieczorne stosowanie leku, w związku z planowaną aktywnością seksualną. Przyjęcie Femalegry rano niesie ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w ciągu dnia (np. ból głowy, zaczerwienienie), ale bywa preferowane przez osoby z poranną aktywnością seksualną.
- Wybrać odpowiednią porę, zgodnie z własnym rytmem dobowym i planowanym kontaktem seksualnym.
- Stosować z zachowaniem przerwy do 24 godzin między dawkami.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo?
Przyjęcie sildenafilu na czczo skutkuje szybszym i silniejszym początkiem działania (ok. 30–60 min). Tłuste posiłki (typowo polskie: smażone lub mięsne dania, ciężkostrawne obiady) mogą wydłużać czas wchłaniania i opóźniać efekt terapeutyczny nawet do 2 godzin. Dla większości pacjentów zaleca się spożycie lekkiego posiłku przed podaniem leku lub przyjmowanie go na pusty żołądek, jeśli zależy nam na szybkim efekcie.
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Substancja/czynnik | Opis interakcji i zalecenia |
|---|---|
| Tłuste posiłki | Opóźniają i osłabiają działanie Femalegry. |
| Alkohol | Może nasilać zawroty głowy, ryzyko omdleń i osłabić skuteczność leku. |
| Leki z azotanami (np. nitrogliceryna) | Bezwzględne przeciwwskazanie – groźne spadki ciśnienia tętniczego! |
| Niektóre leki na nadciśnienie, alfa-blokery, inhibitory CYP3A4 (np. ketokonazol, erytromycyna) | Możliwość interakcji, wpływ na stężenie sildenafilu we krwi. Konsultacja lekarska wymagana! |
| Sok grejpfrutowy | Wydłuża efekt, może zwiększać ryzyko działań niepożądanych. |
Wskazania
| Wskazanie | Status w Polsce |
|---|---|
| Leczenie zaburzeń erekcji u mężczyzn | Oficjalnie zarejestrowane |
| Dysfunkcje seksualne u kobiet (suchość pochwy, zaburzenia ukrwienia, niskie libido) | Off-label, wyłącznie decyzją lekarza, brak oficjalnej rejestracji |
Dawkowanie według wskazań klinicznych
| Grupa pacjentów/wskazanie | Rekomendowane dawkowanie |
|---|---|
| Dorośli (zaburzenia erekcji) | 50–100 mg jednorazowo, 30–60 minut przed planowaną aktywnością seksualną |
| Dorośli (dysfunkcje seksualne u kobiet – off-label) | 50–100 mg jednorazowo, wg indywidualnych zaleceń lekarza |
| Osoby starsze (>65 lat) lub z niewydolnością nerek/wątroby | 25–50 mg jednorazowo; ostrożność, indywidualizacja dawki |
| Dzieci i młodzież | Nie zaleca się stosowania Femalegry w tej grupie (brak wystarczających danych klinicznych) |
Profil bezpieczeństwa, działania niepożądane
- Częste (>1/10): Bóle głowy, zaczerwienienie twarzy, dyspepsja (niestrawność), przekrwienie błony śluzowej nosa.
- Niezbyt częste (1/100–1/10): Zawroty głowy, nudności, przejściowe zaburzenia widzenia, bóle mięśni, kołatanie serca.
- Rzadkie (<1/1 000): Reakcje uczuleniowe, nagłe pogorszenie słuchu, drgawki, przedłużona (priapizm) lub bolesna erekcja, poważne zaburzenia sercowo-naczyniowe.
| Objaw | Częstość | Zalecane postępowanie |
|---|---|---|
| Ból głowy, zaczerwienienie twarzy | bardzo częste | Można przyjąć lek przeciwbólowy, odpocząć |
| Ból w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu | rzadkie | Natychmiast skontaktować się z lekarzem lub pogotowiem! |
| Wysypka, obrzęk twarzy | rzadkie | Przerwać lek i udać się do lekarza |
| Trwała/porażająca erekcja lub ból narządów płciowych | bardzo rzadkie | Pilna pomoc medyczna! |
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania (rada farmaceuty)
- Zawsze należy stosować Femalegrę według zaleceń lekarza. Przyjmować tabletkę popijając wodą, nie rozgryzać.
- Nie łączyć leku z alkoholem ani sokiem grejpfrutowym.
- Unikać tłustych, ciężkostrawnych dań przed przyjęciem leku (np. tradycyjnych polskich dań mięsnych).
- Nie przekraczać dawki maksymalnej – większa dawka nie zwiększa skuteczności, a nasila ryzyko działań niepożądanych.
- W przypadku działań niepożądanych lub braku efektu – nie zwiększać dawki samodzielnie, lecz skonsultować się z lekarzem.
- Nie przyjmować razem z lekami na serce (zwłaszcza azotany), bez konsultacji lekarskiej.
Alternatywne opcje leczenia (leki refundowane przez NFZ)
- Sildenafil (różne generyki) – refundacja dla pacjentów z wybranymi schorzeniami (np. nadciśnienie płucne); nie dla dysfunkcji seksualnych u kobiet.
- Tadalafil (Cialis, Adcirca – inne zastosowanie, działanie dłuższe)
- Vardenafil (Levitra, Vivanza) – dostępny wyłącznie na receptę.
- Psychoterapia, konsultacja seksuologiczna – rekomendowana jako wsparcie przy trudnościach seksualnych u kobiet.
Każda alternatywa ma własny profil skuteczności, bezpieczeństwa oraz specyficzne przeciwwskazania. Konsultacja z lekarzem i farmaceutą pozwoli dobrać najbezpieczniejsze i najefektywniejsze leczenie w polskich warunkach.
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Rejestracja: Wszystkie preparaty sildenafilu muszą posiadać pozwolenie wydane przez URPL.
- Status refundacyjny: Sildenafil refundowany wyłącznie dla wybranych wskazań (np. nadciśnienie płucne), nie refundowany dla "zaburzeń seksualnych" u kobiet i większości mężczyzn (NFZ, 2024 r.).
- Recepta: Konieczny jest osobisty kontakt lekarski; recepta elektroniczna, ważna 30 dni (dla niektórych wskazań – krócej).
Najnowsze badania/wskazówki kliniczne (2022–2025)
- Obecnie nie ma rejestracji Femalegry do leczenia dysfunkcji seksualnych u kobiet w Polsce ani w Unii Europejskiej (Summary of Product Characteristics, URPL, 2024).
- Badania (m.in. IJSM, 2023) wykazują niewielką korzyść w niektórych grupach kobiet (np. po menopauzie), ale bezpieczeństwo i skuteczność nie są potwierdzone dla szerokiej populacji.
- Polskie Towarzystwo Seksuologiczne nadal rekomenduje przede wszystkim podejście psychologiczne i konsultację z seksuologiem, farmakoterapia off-label tylko w indywidualnych przypadkach i pod nadzorem lekarza (Zakład Seksuologii, rekomendacje 2023–2025).
- Trwają badania nad nowymi wskazaniami, ale aktualnie Femalegra nie ma zatwierdzonego wskazania dla kobiet przez EMA i URPL (stan na czerwiec 2024).
Dostępność i dostawa
- Opakowania: Najczęściej spotykane: 4, 8, 12, 24 tabletki (najpopularniejsza dawka 100 mg).
- Cena orientacyjna: 40–110 zł (za opakowanie 4–8 tabletek, wariant generyczny); produkty oryginalne – droższe.
| Miasto | Czas realizacji e-recepty i dostawy do apteki (dni robocze) |
|---|---|
| Warszawa | 1–2 |
| Kraków | 1–2 |
| Gdańsk, Gdynia, Sopot | 2 |
| Wrocław, Poznań | 1–2 |
| Miasta średnie (~100 tys. mieszkańców) | 1–3 |
| Mniejsze miejscowości, wsie | 2–5 |
Dostępność można sprawdzić w lokalnych aptekach lub poprzez platformy dostaw leków na e-receptę.
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
- Czy Femalegrę można kupić bez recepty?
Nie, lek dostępny jest wyłącznie na receptę lekarską. - Czy Femalegra działa u wszystkich kobiet?
Dane o skuteczności Femalegry u kobiet są ograniczone, lek bywa skuteczny w niektórych przypadkach zaburzeń seksualnych, ale każdorazowo wymaga indywidualnej oceny przez lekarza. - Czy Femalegra powoduje uzależnienie lub zaburzenia hormonalne?
Nie, Femalegra nie uzależnia i nie wpływa na gospodarkę hormonalną. Działa wyłącznie przez poprawę ukrwienia. - Czy można stosować Femalegrę razem z innymi lekami na potencję lub afrodyzjakami?
Nie zaleca się łączenia preparatów typu sildenafil z innymi lekami na potencję lub środkami stymulującymi – zwiększa to ryzyko działań niepożądanych. - Po jakim czasie można spodziewać się efektu działania po przyjęciu leku?
Efekt zwykle następuje po 30–60 minutach od przyjęcia na czczo lub po lekkim posiłku.
Uwaga:
