Podstawowe informacje o produkcie
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Biodostępność po podaniu doustnym wynosi ok. 60%, największe stężenie we krwi po ok. 2–3 godzinach od podania.
- Metabolizm: Dutasteryd jest metabolizowany głównie w wątrobie przez CYP3A4.
- Wydalanie: Większość metabolitów usuwana z kałem, niewielka część wydalana przez nerki.
- Czas działania: Długa t½ – do 3–5 tygodni, trwałe efekty utrzymują się przy regularnym stosowaniu.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Dutasteryd
Dawkowanie rano vs wieczorem
Lek można stosować zarówno rano, jak i wieczorem, jednak ważna jest regularność: Zalety przyjmowania rano:
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo
Dutasteryd
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Lek / czynnik | Możliwa interakcja | Zalecenia |
|---|---|---|
| Alkohol | Brak istotnych interakcji | Stosować z umiarem; nie wpływa na działanie leku. |
| Leki przeciwgrzybicze (ketokonazol, itrakonazol) | Możliwe zwiększenie stężenia dutasterydu w osoczu | Monitorować objawy; konsultować zmiany leków z lekarzem. |
| Leki z grupy inhibitorów CYP3A4 (erytromycyna, cyklosporyna, diltiazem, werapamil, rytonawir) | Wzrost ryzyka działań niepożądanych | Należy zachować ostrożność; poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach. |
| Dieta bogatotłuszczowa | Nie wpływa na farmakokinetykę leku | Nie wymaga modyfikacji diety. |
| Zioła, suplementy, witaminy | Brak istotnych udokumentowanych interakcji | Zawsze informuj lekarza o stosowanych preparatach. |
Wskazania
| Wskazanie | Status | Opis |
|---|---|---|
| Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH) | Oficjalne (wg ChPL i URPL) | Leczenie i łagodzenie objawów BPH, zmniejszanie ryzyka ostrego zatrzymania moczu lub konieczności zabiegu chirurgicznego. |
| Łysienie androgenowe u mężczyzn | Off-label (poza oficjalnym wskazaniem) | W niektórych przypadkach stosowane off-label, decyzja indywidualna lekarza. |
| Profilaktyka raka prostaty | Nie zalecane | Brak oficjalnych zaleceń; potencjalne działania niepożądane przeważają. |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Populacja | Wskazanie | Dawka | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Dorośli mężczyźni | BPH, łysienie androgenowe (off-label) | 0,5 mg 1x dziennie | Brak potrzeby modyfikacji w zależności od wieku; nie przekraczać dawki. |
| Pacjenci w podeszłym wieku | BPH | 0,5 mg 1x dziennie | Brak konieczności dostosowania dawki przy prawidłowej czynności nerek. |
| Kobiety, dzieci | – | Nie stosować | Dutasteryd jest przeciwwskazany. |
Profil bezpieczeństwa i skutki uboczne
- Częste działania niepożądane (>1/100) :
- Zmniejszenie popędu płciowego (libido)
- Zaburzenia wzwodu
- Ginekomastia
- Zaburzenia wytrysku
- Rzadkie działania niepożądane (<1/1000):
- Reakcje alergiczne (wysypka, świąd, obrzęk naczynioruchowy)
- Depresja, zaburzenia nastroju
- Utrzymanie objawów po zakończeniu leczenia (tzw. syndrom post-finasterydowy, opisany również w przypadku dutasterydu)
| Uwaga | Znaczenie |
|---|---|
| Nie dotykać uszkodzonych kapsułek | Szczególnie istotne dla kobiet w ciąży – działanie teratogenne. |
| Badania PSA (antygen swoisty dla stercza) | Dutasteryd obniża wartości PSA – interpretacja wymaga korekty. |
| Nie stosować u dzieci, nastolatków i kobiet | Brak badań bezpieczeństwa; ryzyko wad wrodzonych u płodu męskiego. |
| Wpływ na nasienie | Może obniżać liczbę plemników – niezalecany dla mężczyzn starających się o potomstwo. |
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania
- Stosuj lek codziennie o tej samej porze – ułatwi to regularność i zwiększy skuteczność terapii.
- Nie należy przegryzać ani otwierać kapsułki – grozi to kontaktem z substancją czynną i zmniejsza skuteczność.
- Nie przerywaj leczenia bez konsultacji z lekarzem – efekty mogą się cofnąć.
- W razie pominięcia dawki – przyjmij ją gdy tylko sobie przypomnisz, jeśli nie zbliża się już pora kolejnej, nigdy nie przyjmuj podwójnej dawki.
- Przechowuj lek w miejscu niedostępnym dla dzieci.
- Przed rozpoczęciem terapii wykonaj badania kontrolne PSA – poinformuj lekarza o wynikach także w trakcie leczenia.
- W przypadku planowania potomstwa, rozważ konsultację lekarską przed rozpoczęciem leczenia.
Alternatywne opcje leczenia
- Finasteryd (proscar, infasterid, refundowany przez NFZ) – działa tylko na typ II 5α-reduktazy; mniejsze ryzyko obniżenia libido, ale może być mniej skuteczny przy cięższych objawach BPH.
- Alfuzosyna, tamsulosyna (antagoniści receptorów α1-adrenergicznych, szeroko refundowane przez NFZ) – łagodzą objawy ze strony dolnych dróg moczowych, nie wpływają na poziom DHT.
- Leki roślinne (np. wyciąg z palmy sabalowej) – dostępne bez recepty, działanie łagodniejsze, często jako terapia wspomagająca.
- Zabiegi chirurgiczne – TURP, laser (>kas zabiegowy NFZ) – stosowane w ciężkich przypadkach BPH, jeśli leczenie farmakologiczne jest nieskuteczne.
Porównanie:
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Status prawny: Lek wydawany na receptę (Rp).
- Rejestracja: Zarejestrowany przez URPL dla wskazań BPH (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych).
- Refundacja: Wskazanie refundacyjne przez NFZ dotyczy jedynie leczenia łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (konieczna odpowiednia adnotacja na recepcie).
- Monitorowanie: W trakcie leczenia wymaga okresowych kontroli lekarskich i badań laboratoryjnych, zwłaszcza poziomu PSA.
Najnowsze badania/wskazówki kliniczne (2022–2025)
- Wytyczne Polskiego Towarzystwa Urologicznego (PTU 2023): Dutasteryd pozostaje skutecznym lekiem pierwszego wyboru w łagodnym rozroście gruczołu krokowego, szczególnie w połączeniu z tamsulosyną (Duodart).
- Badania z 2022–2024 potwierdzają wyższą skuteczność dutasterydu w długoterminowej redukcji objętości prostaty w porównaniu do finasterydu.
(Żródło: Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej, 2023 nr 5(261): 315-324) 30 kapsułek (1 miesiąc), 90 kapsułek (3 miesiące) - Orientacyjna cena det.: 50–95 zł za opakowanie 30 kaps. (w zależności od producenta)
- Dostępny w większości polskich aptek stacjonarnych oraz online (realizujące e-receptę).
| Miasto | Szacowany czas dostawy z apteki internetowej |
|---|---|
| Warszawa | 1 dzień roboczy |
| Kraków | 1–2 dni robocze |
| Gdańsk | 1–2 dni robocze |
| Poznań | 1–2 dni robocze |
| Wrocław | 1–2 dni robocze |
| Lublin, Białystok, Szczecin | do 2 dni roboczych |
FAQ – Najczęstsze pytania pacjentów
- Czy dutasteryd jest refundowany w Polsce?
Tak, lek jest refundowany przez NFZ w przypadku leczenia łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH). Wskazanie to musi być potwierdzone przez lekarza na recepcie.
Zwykle pierwsze efekty obserwuje się po 4–6 tygodniach leczenia, pełnia działania po 3–6 miesiącach. Zamierzone działanie utrzymuje się przy regularnym stosowaniu.
Może powodować obniżenie libido, zaburzenia erekcji lub wytrysku u części pacjentów. Zazwyczaj objawy te ustępują po zakończeniu terapii.
Nie. Lek jest przeznaczony wyłącznie dla mężczyzn, a kontakt kobiet w ciąży z kapsułkami może być niebezpieczny dla płodu męskiego.
Tak, często łączy się go z tamsulosyną (Duodart). Należy jednak zawsze skonsultować z lekarzem leczenie skojarzone.
