Podstawowe informacje o produkcie
Wyjaśnienie dla specjalisty:
Amoksycylina jest stabilna w środowisku kwaśnym (można ją stosować doustnie), dobrze wchłanialna, skuteczna wobec patogenów z wyjściową opornością na penicylinę G lub aminopenicyliny. Kluczową wadą jest podatność na unieczynnianie przez beta-laktamazy (dlatego często stosuje się połączenia z inhibitorami, np. kwas klawulanowy).
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Po podaniu doustnym szybko i dobrze się wchłania (biodostępność ok. 70–90%). Maksymalne stężenia osiągane są po 1–2 h.
- Metabolizm: Częściowo metabolizowana w wątrobie (do nieaktywnych metabolitów).
- Wydalanie: Głównie przez nerki (ok. 60–70% w postaci niezmienionej z moczem w ciągu 6 h).
- Czas działania: Ok. 6–8 h, dlatego zwykle stosuje się 2–3 razy na dobę.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki stosowania
Cenmox jest często przepisywany przez polskich lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz specjalistów. W codziennej praktyce znajduje zastosowanie m.in. w leczeniu:
- bakteryjnych infekcji dróg oddechowych (np. angina, zapalenie zatok, zapalenie płuc)
- zakażeń układu moczowego
- zakażeń skóry i tkanek miękkich
- zakażeń ucha środkowego i zatok przynosowych
- eradykacji Helicobacter pylori (w skojarzeniu z innymi lekami)
Zaleca się przyjmowanie leku regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza – nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej, kuracja powinna być zakończona według schematu. Przerywanie leczenia niesie ryzyko nawrotu infekcji i rozwoju oporności bakterii.
Dawkowanie rano vs wieczorem – zalety i wady, zalecenia dotyczące regularności
- Dawkę należy przyjmować w równych odstępach czasu, zwykle co 8 lub 12 godzin (np. 8:00, 16:00, 24:00 lub 8:00 i 20:00).
- Wielokrotne dawkowanie zmniejsza wahania stężenia leku i poprawia skuteczność.
- Pacjentom w Polsce zaleca się powiązywanie przyjmowania leku z codziennymi rytuałami (np. śniadanie, kolacja), by nie zapominać o kolejnych dawkach.
- Wieczorem dogodnie przyjmować ostatnią dawkę na 1–2 h przed snem.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo?
- Amoksycylinę można przyjmować niezależnie od posiłku. Pokarm nie wpływa na jej wchłanianie.
- W polskich realiach, w przypadku dolegliwości żołądkowych, można zażyć lek na krótko po posiłku, aby zmniejszyć podrażnienie przewodu pokarmowego.
- Unikać popijania leku mlekiem lub sokiem grejpfrutowym – najlepsza jest szklanka wody.
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Interakcja | Znaczenie/Komentarz |
|---|---|
| Pokarm | Nie wpływa istotnie na wchłanianie, ale pokarm może łagodzić dolegliwości żołądkowe |
| Alkohol | Spożywanie niewielkiej ilości alkoholu nie prowadzi do istotnych interakcji, ale nie jest zalecane; alkohol może osłabić odporność i nasilić uboczne efekty |
| Leki zobojętniające kwas solny | Mogą obniżać stężenie amoksycyliny – przyjmować w odstępie minimum 2 godzin |
| Leki przeciwzakrzepowe (warfaryna) | Może nasilać działanie warfaryny – konieczna kontrola INR |
| Tabletki antykoncepcyjne | Możliwe zmniejszenie skuteczności antykoncepcji podczas biegunek i wymiotów |
| Allopurynol | Ryzyko reakcji skórnych (wysypki) |
Wskazania
| Wskazania oficjalne (zarejestrowane przez URPL, MZ) | Stosowanie off-label |
|---|---|
| - zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych - ostre bakteryjne zapalenie zatok - ostre zapalenie ucha środkowego - zapalenie gardła i migdałków podniebiennych - zakażenia układu moczowego - zakażenia skóry i tkanek miękkich - choroba wrzodowa żołądka (eradykacja H. pylori) | - profilaktyka poekspozycyjna w przypadku ukąszenia przez zwierzę - leczenie wczesnej boreliozy - inne infekcje zgodnie z indywidualną decyzją lekarza |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Wskazanie | Dorośli | Dzieci | Seniorzy (65+) |
|---|---|---|---|
| Zakażenia dróg oddechowych | 500 mg co 8 h lub 875 mg co 12 h | 20-40 mg/kg mc./dobę w 2–3 dawkach podzielonych | Jak u dorosłych, modyfikacja u osób z niewydolnością nerek |
| Zakażenia układu moczowego | 500 mg co 8 h | 20-50 mg/kg mc./dobę w 2–3 dawkach | Jak u dorosłych, monitorować funkcję nerek |
| Eradykacja H. pylori | 1 g co 12 h, przez 7–14 dni (z innymi lekami) | dawkowanie wg masy ciała i schematu | Jak u dorosłych |
| Borelioza (wczesna) | 500 mg co 8 h przez 14–21 dni | 50 mg/kg mc./dobę w 3 dawkach przez 14–21 dni | Jak u dorosłych |
Profil bezpieczeństwa i działania niepożądane
| Częstość występowania | Działanie niepożądane |
|---|---|
| Bardzo często / Często (>1/10, 1/100–1/10) | Biegunka, nudności, wysypka, ból brzucha |
| Niezbyt często (1/1000-1/100) | Zaburzenia snu, zawroty głowy, bóle głowy, świąd |
| Rzadko (1/10 000 – 1/1000) | Reakcje alergiczne (pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, reakcje anafilaktyczne), żółtaczka cholestatyczna, zaburzenia krwi |
| Bardzo rzadko (<1/10 000) | Ciężkie powikłania, np. martwicze zapalenie skóry, zespół Stevensa-Johnsona |
W razie pojawienia się objawów uczulenia (wysypka, świąd, duszność, obrzęk) należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania – porady polskiego farmaceuty
- Stosuj regularnie, według zaleceń – nawet jeśli objawy ustąpią, nie przerywaj kuracji.
- Tabletki popijaj szklanką wody, nie rozgryzaj kapsułek.
- Zawiesinę doustną przygotuj według instrukcji i przechowuj w lodówce, nie dłużej niż 7 dni.
- Przechowuj lek w miejscu niedostępnym dla dzieci.
- W razie pominięcia dawki – zażyj ją jak najszybciej, ale nie podwajaj kolejnej.
- W przypadku biegunki i wymiotów możliwe jest obniżenie skuteczności leczenia – w razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.
- Nie popijaj leku mlekiem, sfermentowanymi napojami lub alkoholem.
Alternatywne opcje leczenia i refundacja przez NFZ
- Antybiotyki z grupy cefalosporyn (np. cefaklor, cefuroksym): Skuteczne w przypadku oporności lub nadwrażliwości na penicyliny; droższe, częściej przepisywane przy nietolerancji amoksycyliny.
- Makrolidy (azitromycyna, klarytromycyna): Stosowane, gdy nie można użyć penicylin; skuteczność w zakażeniach atypowych; wyższy koszt, czasami gorsza tolerancja przewodu pokarmowego.
- Penicyliny z inhibitorem beta-laktamaz (Augmentin, Amoksiklav): Szerokie spektrum, skuteczne wobec bakterii produkujących beta-laktamazy; wyższe koszty, częstsze działania niepożądane ze strony układu pokarmowego.
- Leczenie objawowe (przy infekcji wirusowej): Antybiotyki nie będą skuteczne.
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Rejestracja: Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL)
- Wykaz refundacyjny: Minister Zdrowia (MZ); w wykazie refundacyjnym dla wybranych wskazań
- Wydawanie: Tylko na receptę (Rp)
- Kontrola: Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna
- Możliwość wystawienia e-recepty
Najnowsze badania i wytyczne kliniczne (2022–2025)
- Polskie Towarzystwo Chorób Zakaźnych (PTChZ) oraz Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH rekomendują amoksycylinę jako lek pierwszego rzutu w leczeniu anginy paciorkowcowej i wybranych zakażeń dróg oddechowych (Oficjalne wytyczne postępowania w zakażeniach układu oddechowego PTChZ 2023).
- Badania wskazują na narastanie oporności na amoksycylinę u niektórych szczepów Streptococcus pneumoniae oraz Haemophilus influenzae (Źródło: European Centre for Disease Prevention and Control Report 2024).
- Lek zachowuje wysoką skuteczność, szczególnie jeśli stosowany zgodnie z zaleceniami oraz w odpowiednich wskazaniach.
- Wytyczne refundacyjne NFZ – refundacja w zapaleniu oskrzeli, zapaleniu płuc, zakażeniach u dzieci do 6. roku życia, eradykacji H. pylori – rozporządzenie Ministra Zdrowia z 01.2024.
Dostępność i dostawa – opakowania, ceny i czas dostawy
| Postać/opakowanie | Przykładowa liczba tabletek/ml | Cena orientacyjna (PLN)* | Dostępność | Czas dostawy (Warszawa/Kraków/Wrocław/Gdańsk) |
|---|---|---|---|---|
| Tableki 500 mg | 16 szt./21 szt. | ~8-18 zł (refundacja do 30–50%) | Wysoka, apteki stacjonarne i internetowe | do 24 h / do 48 h / do 48 h / do 48 h |
| Kapsułki 500 mg | 20 szt. | ~12-22 zł | Bardzo wysoka | do 24 h / do 48 h / do 48 h / do 48 h |
| Zawiesina 250 mg/5 ml | 100 ml | ~12-24 zł | Wysoka, szczególnie dla dzieci | do 24 h / do 48 h / do 48 h / do 48 h |
*Cena może się różnić w zależności od apteki oraz zakresu refundacji NFZ.
Najczęstsze pytania pacjentów (FAQ)
- Czy muszę ukończyć całą kurację, jeśli poczuję się lepiej?
Tak, należy przyjąć wszystkie przepisane dawki, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Przerwanie leczenia przed czasem grozi nawrotem infekcji i rozwojem oporności bakterii. - Czy mogę przyjmować Cenmox razem z innymi lekami?
Amoksycylinę można łączyć z wieloma lekami, ale należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach, gdyż interakcje (np. z warfaryną) mogą być istotne. - Czy picie alkoholu podczas kuracji antybiotykowej jest dozwolone?
Małe ilości alkoholu nie prowadzą do niebezpiecznych interakcji, ale zaleca się ograniczenie, ponieważ osłabia odporność i może nasilać działania niepożądane. - Czy Cenmox jest odpowiedni dla dzieci i seniorów?
Tak, przy zachowaniu właściwego dawkowania dostosowanego do wieku, masy ciała i ogólnego stanu zdrowia. - Jak przechowywać lek w domu?
Tabletki przechowywać w temperaturze poniżej 25°C, zawiesinę w lodówce (max 7 dni); chronić przed dostępem dzieci.
