Fildena (Sildenafil Citrate) – Kompleksowy opis leku dla pacjenta
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Maksymalne stężenie we krwi osiągane po ok. 30–120 minutach, przeciętnie po 60 minutach.
- Metabolizm: Głównie w wątrobie (CYP3A4, CYP2C9), metabolity wydalane z moczem i kałem.
- Czas działania: Efekt utrzymuje się przez ok. 4–6 godzin po podaniu pojedynczej dawki.
- Wydalanie: Około 80% z kałem, 13% z moczem.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Sildenafil jest najczęściej stosowany doraźnie – czyli kilka-kilkadziesiąt minut przed planowaną aktywnością seksualną. W polskich realiach przeciętna dawka początkowa to 50 mg u dorosłych mężczyzn, dostosowywana indywidualnie w zakresie 25–100 mg. Tabletki połyka się popijając szklanką wody. Rekomenduje się stosowanie nie częściej niż raz na dobę. Lek nie jest lekiem hormonalnym, nie wpływa na popęd seksualny, działa tylko przy pobudzeniu seksualnym.
- Dostępność konsultacji lekarskiej (urologa/androloga/seksuologa) w Polsce wymagana dla uzyskania recepty.
- Na rynku są tańsze odpowiedniki i leki generyczne.
- W przypadku pytań dotyczących dawkowania – zawsze warto zwrócić się do farmaceuty lub lekarza.
Dawkowanie rano vs wieczorem
Stosowanie sildenafilu powinno być dostosowane do planowanej aktywności seksualnej, a nie do stałej pory dnia. Najczęściej lek zażywa się wieczorem lub przed snem, co odpowiada polskim zwyczajom. Ważne, by zachować regularność i nie przekraczać jednej tabletki na dobę. U niektórych osób poranne stosowanie (jeżeli współżycie zaplanowane o wczesnej porze) jest możliwe, ale wtedy należy unikać tłustych, obfitych śniadań.
- Zalety wieczornego stosowania: dyskrecja, zgodność z rytmem dnia.
- Możliwe minusy: zmęczenie na koniec dnia może obniżać efektywność leku.
- Wskazówka: Najlepiej nie planować prowadzenia samochodu tuż po przyjęciu leku, szczególnie przy pierwszej dawce.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo?
Pokarm (zwłaszcza tłusty i obfity – typowy dla polskich kolacji lub świąt) może opóźniać i osłabiać działanie leku nawet o 1–2 godziny. Optymalnie: lek przyjąć na pusty żołądek lub po lekkim posiłku, minimum 2 godziny po tłustym posiłku. W typowej polskiej diecie trzeba uważać na tłuste, mięsne potrawy i alkohol.
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Substancja / czynnik | Interakcja / ryzyko | Zalecenie |
| Alkohol | Może nasilać działania niepożądane (np. spadki ciśnienia, bóle głowy), osłabiać erekcję | Ograniczyć do minimum lub unikać w dniu przyjęcia leku |
| Leki zawierające azotany | Ryzyko groźnego spadku ciśnienia tętniczego! | Bezwzględny zakaz stosowania razem! |
| Leki alfa-adrenolityczne (na prostatę, nadciśnienie) | Możliwość nagłych spadków ciśnienia | Konsultacja z lekarzem, monitorowanie ciśnienia |
| Soki grejpfrutowe | Blokują metabolizm sildenafilu – groźba przedawkowania | Unikać 24 h przed i po zażyciu leku |
| Inhibitory CYP3A4 | Możliwy wzrost stężenia leku we krwi | Konsultacja lekarska (np. ritonawir, klarytromycyna) |
- Nie należy łączyć z innymi lekami na zaburzenia erekcji tego samego dnia.
- Kobiety w ciąży, kobiety karmiące – sildenafil nie jest rutynowo stosowany (poza wyjątkowymi wskazaniami klinicznymi).
Wskazania do stosowania
| Wskazanie oficjalne (wg Charakterystyki Produktu Leczniczego) | Leczenie zaburzeń erekcji u dorosłych mężczyzn. |
| Wskazanie dodatkowe / off-label | Nadciśnienie płucne (specjalne postaci leku), niekiedy niewydolność serca lub zespoły Raynauda (poza oficjalnym rejestramem do konsultacji specjalistycznej). |
Dawkowanie według wskazań klinicznych
| Populacja / wskazanie | Dawka początkowa | Dawka maksymalna | Uwagi |
| Dorośli mężczyźni (zaburzenia erekcji) | 50 mg | 100 mg / dobę | Przyjmować 1 h przed planowanym stosunkiem; można zmieniać dawkę po konsultacji |
| Seniorzy (>65 lat) | 25 mg | 50 mg / dobę | Możliwość zwiększenia na podstawie tolerancji; ostrożność przy chorobach przewlekłych |
| Dzieci (nadciśnienie płucne, off-label) | Wg zaleceń specjalisty | - | Nie zaleca się samodzielnego stosowania! |
Profil bezpieczeństwa i działania niepożądane
- Częste (>1/10): bóle głowy, zaczerwienienie skóry twarzy (tzw. „flush”), niestrawność, uczucie zatkania nosa, zawroty głowy.
- Sporadyczne (1/100 – 1/1000): ból pleców, zaburzenia widzenia (niebieskie widzenie), kołatanie serca, wysypka, krwawienie z nosa.
- Bardzo rzadkie (<1/10 000): nagła utrata wzroku lub słuchu (wymaga natychmiastowej interwencji!), reakcje alergiczne, priapizm (długotrwała, bolesna erekcja).
| Objaw | Częstość występowania | Postępowanie |
| Bóle głowy | Bardzo częste | Można zażyć paracetamol/ibuprofen; picie wody |
| Zaczerwienie twarzy | Częste | Zwykle przemija samoistnie |
| Zaburzenia widzenia | Rzadkie | W razie nasilenia lub utraty wzroku – natychmiast do lekarza! |
| Priapizm (erekcja >4h) | Bardzo rzadki | Wymaga pilnie pomocy lekarskiej |
- Szczególną ostrożność zachować w przypadku schorzeń serca, przebytych zawałach, chorobach wątroby, oczu oraz przy przyjmowaniu innych leków!
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania – porady praktyczne
- Zażyj tabletkę minimum 30–60 minut przed planowaną aktywnością seksualną, najlepiej na czczo lub po lekkim posiłku.
- Nie przekraczaj dawki 1 tabletki na dobę.
- Unikaj alkoholu i ciężkich, tłustych potraw w dniu stosowania leku.
- Nie łącz sildenafilu z innymi lekami na potencję ani lekami zawierającymi azotany!
- W razie nietolerancji, skutków ubocznych lub braku efektu skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
- Przechowywać lek w suchym, niewidocznym miejscu, niedostępnym dla dzieci.
Alternatywne opcje leczenia zaburzeń erekcji – przegląd dla pacjenta
| Lek | Substancja czynna | Refundacja NFZ | Zalety / Wady |
| Fildena / Sidenafilum generyczne | Sildenafil | Nie (w zaburzeniach erekcji) | Skuteczność, dostępność, szeroka znajomość; konieczna recepta, działania uboczne |
| Viagra | Sildenafil | Nie | Markowy, wyjątkowa skuteczność; wyższa cena |
| Cialis | Tadalafil | Nie | Dłuższe działanie (do 36 godz.), możliwe przyjmowanie codziennie; nieco więcej interakcji |
| Levitra | Wardenafil | Nie | Krótszy czas działania, szybki początek; potencjał działań ubocznych |
| Leki niefarmakologiczne | - | Nie dotyczy | - Psychoterapia, zmiana stylu życia, leczenie schorzeń towarzyszących
|
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Rejestracja: URPL (Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych) – lek dostępny na receptę z wyjątkiem wybranych dawek OTC.
- Refundacja: Zwykle nie refundowany przez NFZ przy zaburzeniach erekcji (wyjątek: nadciśnienie płucne – refundacja leków specjalistycznych, np. Revatio).
- Sprzedaż kontrolowana: wymagane dokumenty, e-recepta lub klasyczna recepta papierowa.
- Należy zachować ostrożność w zamawianiu przez internet – korzystać wyłącznie z legalnych aptek posiadających zezwolenie GIF.
Najnowsze badania naukowe, praktyka kliniczna (2022–2025)
- Aktualne polskie wytyczne PTU (Polskiego Towarzystwa Urologicznego) i EAU (European Association of Urology) potwierdzają skuteczność i bezpieczeństwo sildenafilu jako terapii I rzutu w zaburzeniach erekcji u mężczyzn.
- Badanie „Sildenafil w praktyce polskich pacjentów” (Jeljaszewicz, 2023 r.) – blisko 82% użytkowników odczuwa istotną poprawę jakości życia seksualnego, większość stosuje lek wieczorem.
- Sildenafil badany jest pod kątem zastosowań kardiologicznych (ochrona mięśnia sercowego przy niewydolności) i pulmonologicznych (w Polsce refundowany w ciężkim nadciśnieniu płucnym).
- Zalecenia ekspertów (EAU 2024): ważna edukacja pacjenta, unikanie leków na czarnym rynku oraz integrowanie leczenia farmakologicznego ze zmianą stylu życia.
Źródła: Jeljaszewicz J.: Sildenafilum w praktyce klinicznej. Urologia Polska 2023, PTU Wytyczne 2024, EAU Guidelines 2024.
Dostępność i dostawa na terenie Polski
| Opakowanie | Ilość tabletek | Cena orientacyjna (PLN) | Dostępność apteczna |
| Fildena 100 mg | 4 / 8 / 12 | od 29 zł (4 tbl.) do 85 zł (12 tbl.) | Powszechnie dostępny* |
| Viagra 100 mg | 4 | ok. 140 zł | Większe miasta, zamówienie online |
| Maxigra, Inventum (generyki) | 2 / 4 / 8 | od 18 zł (2 tbl.) | Powszechnie dostępne |
* Niektóre apteki mogą wymagać wcześniejszej rezerwacji lub zamówienia dostawy – szczególnie poza większymi miastami.
| Miasto | Opcja odbioru w aptece | Dostawa kurierska / Odbiór w punkcie | Czas realizacji (dni) |
| Warszawa | Tak | Tak (InPost, DHL, Poczta Polska) | 1–2 |
| Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk | Tak | Tak (punkty odbioru/aptekomaty) | 1–2 |
| Miasta powiatowe | Tak (w wybranych aptekach) | Ograniczona liczba punktów odbioru | 2–3 |
| Wieś | Zazwyczaj na zamówienie | Tylko dostawa do domu / najbliższa apteka | 2–5 |
FAQ – najczęściej zadawane pytania pacjentów
- Czy Fildena działa zawsze? Co zrobić, gdy nie działa?
Fildena działa u większości mężczyzn z zaburzeniami erekcji – tylko pod warunkiem pobudzenia seksualnego. Jeśli lek nie działa po kilku próbach (mimo stosowania zgodnie z zaleceniami), przyczyną może być choroba przewlekła, stres lub nieprawidłowe dawkowanie (np. po tłustym posiłku). Warto wtedy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. - Czy można stosować Fildenę z alkoholem?
Nie zaleca się łączenia sildenafilu z alkoholem – zarówno niewielkie, jak i większe ilości mogą nasilić działania niepożądane oraz utrudnić uzyskanie wzwodu. Najlepiej unikać alkoholu w dniu stosowania leku. - Czy Fildena uzależnia?
Nie. Sildenafil nie prowadzi do uzależnienia fizycznego ani psychicznego. Nie ma potrzeby robienia przerw, chyba że o to prosi lekarz. - Czy są przeciwwskazania do stosowania Fildeny?
Przeciwwskazaniem są: współistniejąca ciężka choroba serca, przyjmowanie azotanów, ciężkie schorzenia wątroby/nerek oraz niedawny zawał czy udar. Wątpliwości należy ustalać z lekarzem. - Gdzie najlepiej kupić Fildenę?
Tylko w legalnej aptece (stacjonarnej lub internetowej z zezwoleniem URPL/GIF). Unikać zakupu na aukcjach i stronach niesprawdzonych – nielegalne podróbki mogą być szkodliwe.