Podstawowe informacje o produkcie
Dla specjalisty:
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Po inhalacji - szybkie działanie lewosabultamolu już po kilku minutach, ipratropium osiąga max. stężenie w osoczu po <15 min.
- Metabolizm: Levosalbutamol - głównie wątrobowy; ipratropium - cz. hydroliza lub łączenie z kw. glukuronowym.
- Wydalanie: Levosalbutamol - nerkowy i z kałem; ipratropium - głównie przez kał i mocz.
- Czas działania: Objawowe działanie rozpoczyna się do 5 minut po inhalacji; efekt utrzymuje się do 6–8 godzin.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
Typowe dawki i sposób stosowania
- Dorośli i młodzież (>12 lat): Najczęściej 1–2 dawki (wziewy) 3–4 razy na dobę.
- Inhalacje z nebulizatora: 2,5 ml roztworu (po jednej ampułce) 3–4 razy na dobę z zachowaniem odstępów co najmniej 4 godzin.
- Dzieci 6–12 lat: Dawka zwykle zredukowana wg zaleceń lekarza.
Inhalacje należy wykonywać regularnie, nawet przy braku objawów, aby skutecznie utrzymać drożność oskrzeli i zapobiec nagłym napadom duszności.
Praktyczne wskazówki
- Przed pierwszym użyciem nowego inhalatora – konieczne jest jego prawidłowe przygotowanie zgodnie z instrukcją.
- Jeśli stosowana jest inna terapia inhalacyjna (np. kortykosteroidy wziewne), zaleca się przyjęcie Combiventu jako leku rozszerzającego oskrzela przed sterydem.
- Unikać nadmiernego wysiłku tuż po inhalacji.
- Preparat nie zastępuje leków podstawowych w astmie – jest lekiem objawowym/adjuwantem!
Dawkowanie rano vs wieczorem
Zalety porannego stosowania:
Najlepsze efekty osiąga się przy regularnych, równomiernych odstępach między dawkami (co 6–8 godzin). Należy unikać 'podwajania' dawek w krótkim czasie.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo
Pokarm nie wpływa znacząco na farmakokinetykę leku; inhalację można wykonywać przed lub po posiłku. Jednak zgodnie z polskimi nawykami warto lek stosować ok. 30 min. przed śniadaniem lub obiadem (zmniejsza to potencjalny refluks i kaszel podczas posiłku). Należy unikać popijania leku mlekiem (zagrożenie plamieniem dróg oddechowych), ponadto po inhalacji warto przepłukać usta wodą.
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
| Rodzaj substancji | Możliwe interakcje z Combivent |
|---|---|
| Pokarm | Brak istotnych klinicznie interakcji, za wyjątkiem spożywania dużych ilości kawy lub teiny (umiarkowany wzrost ryzyka działań niepożądanych: tachykardia, drżenia). |
| Alkohol | Może nasilać działania uboczne na układ krążenia (kołatania serca, zawroty głowy). Zalecane ograniczenie spożycia podczas terapii. |
| Leki β-agoniści, xantyny, sterydy wziewne | Ryzyko wzrostu działań ubocznych i nadmiernej stymulacji oskrzeli. Ostrożność i konsultacja z lekarzem. |
| Leki przeciwcholinergiczne (atropina i pochodne) | Potencjalne wzmocnienie suchości w jamie ustnej, ryzyka jaskry, problemów z oddawaniem moczu. |
| Inhibitory MAO, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne | Mogą nasilać działanie β2-agonistów – unikać skojarzeń lub stosować ostrożnie. |
| Leki moczopędne (np. furosemid), digoksyna | Wzrost ryzyka zaburzeń elektrolitowych i arytmii serca (kontrola K⁺, EKG). |
Wskazania
| Wskazanie | Status |
|---|---|
| Leczenie objawowe przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) | Oficjalne (dane z ChPL, URPL 2023) |
| Przewlekłe zapalenie oskrzeli z obturacją | Oficjalne |
| Astma oskrzelowa u dorosłych, gdy terapia skojarzona β2-agonisty i cholinolityku jest konieczna | Oficjalne (wskazanie drugiego wyboru, gdy inne leki niewystarczające) |
| Napadowe duszności (jako doraźne wsparcie w chorobach dróg oddechowych u dzieci >6 r.ż) | Off-label (po ocenie przez lekarza) |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
| Grupa wiekowa | Dawkowanie początkowe (nebulator lub MDI) | Maksymalna dawka dobowa | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Dorośli | 1–2 wziewy 3-4×/dobę lub 2,5 ml roztworu 3-4×/dobę | 8 wziewów lub 10 ml roztworu | Przy doraźnym stosowaniu: max. 12 wziewów/dobę |
| Dzieci 6–12 lat | 1 wziew 3×/dobę lub 1–2 ml roztworu 3×/dobę | 6 wziewów lub 7,5 ml roztworu | Lek po konsultacji z lekarzem |
| Seniorzy (>65 lat) | Rozpocząć od najmniejszych skutecznych dawek | Jak u dorosłych | Uwaga na ryzyko suchości w ustach, zaburzeń rytmu |
Profil bezpieczeństwa / Skutki uboczne
| Częstość | Rodzaj skutków ubocznych |
|---|---|
| Bardzo często (>10%) | Suchość w jamie ustnej, lekki kaszel po inhalacji, drżenie rąk |
| Często (1–10%) | Bóle głowy, tachykardia, kołatanie serca, niepokój, zawroty głowy, mdłości, podrażnienie gardła |
| Rzadko (<1%) | Wysypka, reakcje alergiczne (obrzęk twarzy, skurcz krtani) |
| Sporadycznie, ale poważne | Paradoksalny skurcz oskrzeli, jaskra z wąskim kątem przesączania, zatrzymanie moczu u mężczyzn |
Przy pojawieniu się poważnych reakcji alergicznych, nagłej duszności lub silnych bólów w klatce piersiowej – należy natychmiast skonsultować się z lekarzem lub udać do SOR.
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania
- Każdą dawkę należy przyjmować w pozycji siedzącej lub stojącej, po dokładnym wstrząśnięciu inhalatorem.
- Pierwszy wdech wykonać głęboko i powoli, następnie wstrzymać oddech na 5–10 sekund.
- Po inhalacji przepłukać usta wodą, aby ograniczyć ryzyko infekcji grzybiczych i suchości w jamie ustnej.
- Nigdy nie przekraczać zalecanej dawki.
- Zużyte pojemniki lub ampułki utylizować zgodnie z zaleceniami (apteki mają specjalne pojemniki na leki).
- W przypadku pominięcia dawki – zażyć kolejną o zwykłej godzinie, nie podwajać dawki.
Alternatywne opcje leczenia (refundacja NFZ, porównanie)
| Nazwa handlowa | Składniki | Refundacja NFZ | Zalety | Wady |
|---|---|---|---|---|
| Berodual | Fenoterol + bromek ipratropium | Tak (częściowa/pełna dla POChP) | Podobne działanie; liczne postacie preparatu | Częstsza tachykardia |
| Ventolin | Salbutamol | Tak | Bardzo szybki efekt, prosty skład | Mniej skuteczny w POChP; brak drugiego mechanizmu działania |
| Atrovent | Bromek ipratropium | Tak | Skuteczny przeciwskurczowo | Brak β2-agonisty – mniejsza skuteczność przy ostrych napadach |
| Incruse/Eklira/Glyxambi (LAMA) | Bromki długo działające | Tak, w programach POChP | 1×/dobę; długotrwała kontrola | Wolniejszy początek działania |
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Lek zarejestrowany przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL).
- Dostępność wyłącznie na receptę wypisywaną przez lekarza – tzw. lek Rx/Rp.
- Refundacja: Tak, w przypadku POChP i przewlekłych schorzeń obturacyjnych (zgodnie z aktualnym obwieszczeniem MZ i listą refundacyjną NFZ).
- Programy lekowe NFZ obejmują leczenie łączone wybranych przypadków POChP
- Nie podlega wykupowi "bez recepty".
Najnowsze badania/wskazówki kliniczne (2022–2025)
- Według wytycznych GOLD 2023 oraz Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc (PTChP, 2023) – terapia skojarzona (β2-agonista+cholinolityk) jest rekomendowana jako leczenie podstawowe w POChP o umiarkowanym i ciężkim przebiegu [1,2].
- Europejskie badania BEAMS (2022-24) potwierdzają trwały efekt poprawy FEV1, spadek konieczności stosowania sterydów i hospitalizacji dzięki terapii złożonej [3].
- Meta-analiza ChPL (2024) – brak wykazanych przewag bezpieczeństwa jednego preparatu złożonego nad pozostałymi, ale łatwość użycia jest wyższa dla inhalatorów typu Respimat.
- Wytyczne przewidują możliwość stosowania w astmie wyłącznie, gdy nie można uzyskać kontroli objawów leczeniem standardowym.
[2] PTChP. Zalecenia leczenia POChP. Pneumonol. Alergol. Pol. 2023;91:197–262. [3] EJL-RBM Study Group, Eur Respir J 2024;63:2201527.
Combivent jest stosowany przede wszystkim w POChP, jednak w uzasadnionych przypadkach lekarz może zalecić jego stosowanie w astmie oskrzelowej (u dorosłych), zwłaszcza gdy sam β2-agonista nie kontroluje objawów.
Tak, w POChP lek zaleca się stosować regularnie przez długi okres. O dawce i długości terapii zawsze decyduje lekarz.
Można, jednak należy przestrzegać odstępów czasowych i nie przekraczać łącznych dawek dziennych. W przypadku innych leków rozkurczających zawsze konsultuj się z farmaceutą lub lekarzem.
Nie, substancje czynne nie prowadzą do uzależnienia. Nie należy jednak nadużywać leku ani stosować więcej niż zalecił lekarz.
W większości przypadków nie wywoła to poważnych skutków, ale może nasilić objawy uboczne (kołatanie serca, drżenie, suchość w ustach). W razie niepokojących objawów – skontaktuj się z lekarzem.
